ในทุกการระบาดของโรคต่าง ๆ เรามักได้ยินคำว่าโรคบางโรคสามารถ “แพร่เชื้อติดต่อผ่านทาง ดวงตา” รวมถึงกรณี การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือไวรัสโควิด-19 (COVID-19) ด้วย ทั้งๆ ที่เป็นโรคระบบทางเดินหายใจ
นพ.ศักดิ์ชัย วงศ์กิตติรักษ์ ประธานราชวิทยาลัยจักษุแพทย์ ไขข้อข้องใจให้ฟังว่า การติดเชื้อทางดวงตาจะมี 2 ลักษณะ คือ
เชื้อโรคที่มุ่งจู่โจมให้ได้รับอันตรายกับดวงตา เป็นต้นว่า โรคตาแดง หากเชื้อโรคเข้าเยื่อบุในดวงตาก็ทำให้ตาอักเสบตาแดงได้ ในส่วนนี้ก็ตรงไปตรงมา
เชื้อไวรัสที่ก่อโรคทางเดินหายใจ ตรงนี้ติดจากตาได้อย่างไรนั้น จำเป็นต้องชี้แจงว่า ระหว่าง “ดวงตา” กับ “โพรงจมูก” จะมีช่องที่เชื่อมต่อถึงกันอยู่ เรียกว่า “ท่อระบายน้ำตา” ซึ่งจะมีความเห็นว่าเวลาคนมนุษย์เราร้องไห้จะมีน้ำมูกไหลด้วย โดยเหตุนั้น เมื่อรับเชื้อไวรัสก่อโรคทางเดินหายใจมาที่ดวงตา ก็จะส่งต่อเชื้อเหล่านี้เข้ามาตามท่อระบายน้ำตาลงสู่โพรงจมูกและทางเดินหายใจต่อไปนั่นเอง
โรคติดต่อทางน้ำลายยังมีอีกมาก
พญ.พรรณพิมล วิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย ซึ่งเป็นเยี่ยมในทีมที่รณรงค์ให้คนไทยใส่ใจกับ “สุขลักษณะพื้นฐาน” อย่างการ “กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ” ช่วยตัดวงจรการแพร่เชื้อโรคจากคนหนึ่งไปสู่คนหนึ่งได้อย่างมาก พญ.พรรณพิมล ระบุว่า การปรุงอาหารให้สุกก่อนรับประทานนั้น ความร้อนจะช่วยฆ่าเชื้อโรคต่าง ๆ ได้ดี และถ้าดูจากพฤติกรรมของคนไทยเกี่ยวกับเรื่องนี้ถือว่าดีขึ้น มีการรับประทานอาหารปรุงสุกมากขึ้น
- ไข้หวัดใหญ่
- คอตีบ
- คางทูม
- วัณโรค
- โปลิโอ
- ไวรัสตับอักเสบ